Op 24 juni 2024 sloot bariton Maarten Koningsberger zijn uitvoerende Lied carrière af, met een laatste concert in Het Concertgebouw samen met enkele van de vele musici die hem gedurende die jaren hebben begeleid. Na een internationale zangcarrière van bijna 50 jaar is het tijd voor een nieuwe levensfase. Zijn bijdrage aan de Nederlandse klassieke zangkunst is meer dan bijzonder te noemen. Hij maakte indruk op verschillende podia in binnen- en buitenland, en in verschillende genres. Hij vertolkte zijn rollen met verve en wordt geroemd om zijn interpretaties en vertolking van het Lied. Een ware verhalen verteller. Hij schuwde daarbij het experiment niet en was innovatief in de samenstelling van zijn programma’s en keuze van de begeleiding. Ik had het voorrecht om de afgelopen jaren (in Limburg) voor verschillende opdrachtgevers zoals Internationaal Festival Vocallis, Barokensemble Ad Mosam en de Vrienden van het Lied, met hem samen te werken en via de educatie- en participatieprojecten de verbinding te maken met de desbetreffende professionele vocale programma’s. Telkens weer viel het me op hoe Maarten nét zo toegewijd is aan getalenteerde Conservatoriumstudenten, als aan deelnemende amateurzangers en het publiek. Hij heeft de natuurlijke gave om een ieder op zijn niveau verder te brengen en op zijn gemak te stellen, zodat je bijna vergeet wat een grootheid hij zélf is. Wat er maandagavond 24 juni 2024 in een uitverkochte Kleine Zaal plaatsvond was een koninklijke markering van de imposante carrière van een buitengewoon muzikale liedzanger en warm mensen-mens. Met een éénmalig, bijzonder benefietconcert nam Maarten Koningsberger samen met zijn vrienden en begeleiders afscheid van het Lied. De opbrengst van dit afscheidsconcert schonk hij aan de Margreet Honig Foundation ten behoeve van de opleiding van jonge zangers en zangdocenten. Een avond die indruk maakte en die je niet snel meer vergeet… met Pieter-Jan Belder (klavecimbel), Bas Verheijden (piano), Matangi Kwartet, Ed Spanjaard (piano), Esther Steenbergen (gitaar) & Olga Franssen (quint-bas gitaar), Kelvin Grout (piano); Jeremy Bass (theorbe), Roger Braun (piano), BRISK Recorder Quartet; The Atlantic Trio. Recensies
De Nieuwe Muze Opera Magazine
0 Comments
Er is een tijd van komen en een tijd van gaan. In verschillende rollen nam Koornetwerk Nederland de afgelopen 7 jaar een belangrijke plek in mijn leven in. Tijdens de Koornet Werkdag in Amersfoort op 23 september 2023 namen we al afscheid van voorzitter Daphne Wassink. Mijn terugblik op haar 6 jarig leiderschap aan onze relatief jonge landelijke koepelorganisatie van landelijke of regionale korenorganisaties ging over het verbinden en verenigen van organisaties, in beweging komen, in beweging zijn en in beweging willen blijven. Maar ook over haar onuitputtelijke inzet voor onze mooie energieke sector, waarbij ze te allen tijden de mensen en het netwerk als geheel centraal stelde. Van (koor)zanger tot dirigent, van vrijwilligers tot professionals en beleidsmakers.
Tijdens de Algemene Ledenvergadering van 25 november namen ook Annalisa Schmad, Ruben Timmer (die een andere rol krijgt binnen Koornetwerk Nederland) en ikzelf afscheid als bestuurslid. Heel erg blij ben ik dan ook met de benoeming van Ruut te Velthuis als nieuwe voorzitter, en Cora Honing en Marcell Vroeijenstijn als nieuwe bestuursleden, om de ervaren Koornetwerk bestuurders Thomas Hessels en Bas Oosthoek te versterken. Koornetwerk Nederland behoudt met deze nieuwe bezetting een betrokken en krachtig bestuur. Dat is ook hard nodig. De koorwereld staat voor stevige uitdagingen in verband met de komst van het Nationaal Akkoord Amateurkunst. Daarnaast blijft het nodig om het culturele en maatschappelijke belang van amateurkunstondersteuning – en dus ook samenzang – te benadrukken bij bestuurders en beleidsmakers. Een mooie uitdaging voor onze beleidsadviseur Ruben Timmer. Waarvan acte. Laat ik nu toch nét naar de regio Utrecht verhuisd zijn... Wanneer oude werkopdrachten, persoonlijke missie en passie voor zingen samen vallen in één productie is dat een bezoek en het delen waard: Mijn allereerste opdrachtgever in 2011 (FestivalMusicaSacra) programmeerde op 15 september ‘Barmhartigheid ten Strijde’, een programma van Philzuid (mijn indirecte opdrachtgever in 2016). Mmv StudiumChorale, tenor Peter Gijsbertsen (OperaZuid Zauberflöte in 2019) en bariton Raoul Steffani (MatthausPassionDoorn in 2023). Op het programma staat o.a. de Cantata misericordium van Benjamin Britten, gecomponeerd ter gelegenheid van het eeuwfeest van mijn huidige werkgever hetRodeKruis😊. philharmonie zuidnederland
Studium Chorale Martijn Dendievel dirigent Peter Gijsbertsen tenor Raoul Steffani bariton John Adams The Wound-Dresser Ralph Vaughan Williams Fantasia on a Theme by Thomas Tallis Benjamin Britten Cantata misericordium In 1864 werd het Rode Kruis opgericht. Bij gelegenheid van het eeuwfeest kreeg Benjamin Britten de opdracht voor een Cantata misericordium (‘van de barmhartigheden’), gebaseerd op de parabel van de Samaritaan. Zelden uitgevoerd en minder bekend dan het War Requiem, mede omdat de tekst bewust in een internationaal academisch Latijn is gesteld. In datzelfde jaar woedde volop de Amerikaanse Burgeroorlog. Walt Whitman, tegenwoordig de beroemdste mannelijke Amerikaanse dichter van de negentiende eeuw, meldde zich als vrijwilliger om gewonde soldaten te verzorgen en te troosten. Aan deze ervaring wijdde hij The Wound-Dresser in zijn verzamelbundel Leaves of Grass. John Adams componeerde op deze tekst een cantate voor bariton (als Whitmans eigen stem) en klein orkest. Vertolker is Raoul Steffani, aan wie dit voorjaar de Nederlandse Muziekprijs werd toegekend, de hoogste onderscheiding voor Nederlandse klassieke musici. Vaughan Williams’ Tallis-fantasie, geschreven voor een weelderige strijkersbezetting in de ruime akoestiek van Gloucester Cathedral, was bedoeld als voorstadium van een oratorium of opera naar de zeventiende-eeuwse allegorische roman The Pilgrim’s Progress. De pelgrim: immer afhankelijk van gastvrijheid. Er was een wandelpad van twee jaar voor nodig om te ontdekken waar mijn toekomst zal liggen. Mijn werk bracht me van Maastricht naar Amsterdam en Den Haag. Het Pieterpad is af; het toeval bracht mij tegelijkertijd naar mijn nieuwe plek. Het wordt niet west, oost of noord, maar het midden van Nederland. Na 33 jaar Limburg verhuis ik - dankbaar en vervuld met mooie herinneringen - naar Zeist. Mission accomplished. Met deze wandeltocht heb ik dankzij zo'n zeventig (nieuwe) donateurs € 4.328,- bij elkaar gewandeld voor Stichting IMC Weekendschool. En daarnaast was het vooral ook een voorrecht dat zoveel vrienden en familieleden met me wilden meelopen om oude herinneringen op te halen en nieuwe herinneringen te maken.
"Je moet het verleden bekijken om het heden te begrijpen en toekomst te kunnen maken." Deze tocht heeft mij van buiten de schoonheid en diversiteit van Nederland laten zien en heeft er van binnen aan bijgedragen dat ik mijn toekomst met vertrouwen en een open blik tegemoet zal treden. foto: Arno StevensDe overgang van basis- naar middelbaar onderwijs is voor ieder kind een spannende en belangrijke stap. Daarbij krijgen niet alle kinderen van huis uit dezelfde ondersteuning. Dit jaar, met onderwijs op afstand en online open dagen, zijn die verschillen nog groter dan anders. Daarom heeft de Gelijke Kansen Alliantie Soufiane Touzani, vanwege zijn grote, trouwe aanhang onder kinderen en jongeren die hij dagelijks bereikt met zijn voetbalvideo’s en een optimistische boodschap, gevraagd om 12 groepen acht – één in elke provincie – naar de middelbare school te coachen. Stichting IMC Weekendschool is hoofdpartner in dit project. Samen met mijn collega's van IMC Basis en IMC Alumni organiseerden wij de Kick off tournee langs 11 van de 12 geselecteerde scholen. Van Vlissingen tot Drachten en Roermond: het werd een onvergetelijk moment voor onze leerlingen.
Zo maar wat mooie tegeltjes wijsheden uit de les van vandaag: “Hoe goed je wordt weet je niet. Dat je béter wordt is zeker!” (over oefenen, oefenen en nog eens oefenen) “Getallen hebben pas waarde als je deelt” (over zijn inkomen) “Alles wat je aandacht geeft groeit” (over dat wat je wilt en waar je blij van wordt) Dankjewel Tikkie Takkie Touzani! Je hebt nu ook mijn hart gestolen🤗 Al langer verwonder ik mij over de koers die onze overheid kiest in de bestrijding van de pandemie. Met het volle besef van de duivelse dilemma's in dit nieuwe wereldbeeld zijn er gelukkig meer mensen die zich zorgen maken over de tunnelvisie van ons kabinet mbt het vaccineren. Zo ook intensivist en hoofd van de IC van Amsterdam UMC Armand Girbes, openlijk in een interview met het Parool:
(...) “Mag ik nog een beeldspraak gebruiken? Stel, je hebt een ommuurde stad in de middeleeuwen, die wordt belegerd. Een vijandige macht probeert de bevolking uit te hongeren en je hebt weinig eten. Aan wie geef je dan dat voedsel: aan de mensen die de stad verdedigen, of aan de zwakste mensen die zich midden in de stad verschuilen? Wat is barmhartig? (...)” Nieuwsbericht Programma Sociaal Domein | 09-07-2020 | 15:42
Het Nederlandse onderwijs heeft gerichte investeringen nodig om te voorkomen dat het door de coronapandemie van de rails raakt. Dat schreef de Onderwijsraad onlangs in een advies aan de ministers Slob en Van Engelshoven. Er is reden tot zorg: het Nederlandse onderwijs kan belofte van grote gelijkmaker steeds minder waarmaken, schreef Edith Hooge, voorzitter van de Onderwijsraad, in het Financieel Dagblad. De coronapandemie lijkt de kansenongelijkheid verder te versterken. Tijd voor acties dus. Waarin bestaat de kansenongelijkheid in Nederland en hoe kunnen we het bestrijden? Welke rol spelen scholen hierin en welke rol kunnen gemeenten daarin pakken? Daarover gaat de podcast in onze serie Zaaigoed. We spreken met Iliass el Hadioui, onderwijssocioloog verbonden aan de Erasmus Universiteit, Yolande de Beer, rector van het Lyceum van Rotterdam en Ufuk Kâhya, wethouder duurzame mobiliteit, talentontwikkeling en welzijn in Den Bosch. Beluister de podcast op Spotify of iTunes of via de website . Wat is kansenongelijkheid? ‘Het hele idee van gelijke kansen gaat over leerlingen die ongeveer gelijke cognitieve capaciteiten hebben een ongelijke ruimte of ongelijke kansen hebben om die capaciteiten te ontwikkelen’, zo vertelt Illias. Toch groeit de kansenongelijkheid in het onderwijs de afgelopen tien jaar. Waar gaat het mis? ‘Je ziet dat kinderen met ouders die hoger opgeleid zijn en mondiger zijn, dat schooladviezen vaker worden herzien. Deze kinderen worden dan hoger ingeschaald dan hun Cito-uitslag liet blijken. Kinderen met minder hoog opgeleide ouders en minder mondige ouders, worden juist lager ingeschaald dan bijvoorbeeld hun Cito-uitslag’, vertelt Ufuk Kâhya, wethouder in de gemeente Den Bosch. ‘Kansenongelijkheid verminderen gaat niet over extra huiswerkbegeleiding of nog meer inzicht op cognitie, dat gaat over het versterken van het geloof dat je dingen kunt.’ Coronacrisis legt kansenongelijkheid nog meer bloot De coronacrisis legt kansenongelijkheden nog verder bloot. Of iemand thuis toegang heeft tot internet of tot een laptop om online onderwijs te kunnen volgen. Sommige kinderen hebben een eigen kamer waar je in stilte kan werken, andere kinderen delen een kamer met twee anderen waar het rumoerig is. Kunnen je ouders helpen bij je huiswerk? Ook dat legt kansenongelijkheden bloot. ‘Kansenongelijkheid verminderen gaat niet over extra huiswerkbegeleiding of nog meer inzicht op cognitie, dat gaat over het versterken van het geloof dat je dingen kunt.’ Het geloof in eigen kunnen maakt dat kinderen zich in controle voelen over hun eigen ontwikkeling en dat kan effect hebben op hun eigen ontwikkeling. Een praktijkvoorbeeld: het Rotterdams Lyceum Yolande Beer werkt op het Rotterdams Lyceum. Vanaf het moment dat ze aan de slag ging op het Lyceum vielen haar enkele dingen op: de diversiteit van Rotterdam was niet terug te zien in haar leerlingenpopulatie. Al snel werd het verbod op hoofddoeken op school afgeschaft en trok ze de stad in om de school te promoten. Vanaf 2008/2009 ziet Yolande in haar populatie terug dat deze steeds diverser begint te worden. Met een onderwijskundige blik slaan verschillende Rotterdamse scholen de handen ineen om kansenongelijkheid in het onderwijs te bestrijden. Welke rol speelt taalachterstand op de basisschool bij kansen in verdere ontwikkeling? Het idee van een talentenklas ontstond: een groep talentvolle leerlingen in groep acht krijgen de kans om gedurende het jaar op woensdagmiddag extra lessen te volgen. Met succes! Veel van deze leerlingen krijgen einde schooljaar een hoger schooladvies toegeschreven: van HAVO naar VWO. Transformatief lesgeven: vasthouden en doorzetten De populatie van verschillende scholengemeenschap is door de jaren heen diverser geworden. Het vasthouden van deze kansengelijkheid blijkt lastig: sommige kinderen lijken onbereikbaar. Hoe motiveer je een diversiteit aan leerlingen om zich te ontwikkelen? Dat heeft alles te maken met verschillende ladders: de thuisladder, de schoolladder, in iedere setting gelden andere gedragsregels. Voor sommige leerlingen is dat lastig. Zoals kinderen met een migrantenachtergrond. Deze kinderen komen op school maar hebben geen idee hoe je je nu eigenlijk gedraagt op school. Dat leidt soms tot probleemgedrag. De oplossing: transformatief lesgeven. Het gaat om ontwikkelen van spelgevoel: als docent weten wat je moet doen om leerlingen te motiveren om zichzelf te ontwikkelen. Om dat spelgevoel te ontwikkelen oefenen de docenten van de school vooral met elkaar, met behulp van verschillende lessituaties. ‘Transformatief lesgeven is geen macaroni maken.’ En verder in de podcast.. De bekendheid en toegankelijkheid van scholen vergroten helpt dus om kansengelijkheid in het onderwijs te bevorderen. Daarnaast is aandacht en erkenning belangrijk: zoals een talentenklas waarbij talentvolle leerlingen een extra duwtje in de rug krijgen. In de podcast praten we verder over hoe je als professional zelf anticipeert op kansenongelijkheden. Dat gaat hand in hand met mindsetverandering: alle leerlingen met de juiste mindset kunnen het halen, maar dat veronderstelt verandering in mindset van scholen en docenten. We praten daarover verder aan de hand van het dashboard van de gelijke kansen-alliantie, dat de gemeente Den Bosch opstelde om kansenongelijkheid in kaart te brengen en te monitoren. Daarmee zorgt de gemeente Den Bosch voor een coalitie – met ondere docenten, wetenschappers en mensen uit de praktijk – om verder te praten over kansengelijkheid en dit in praktijk ook daadwerkelijk handen en voeten te geven. Nieuwsgierig naar de podcast? Beluister de podcast op Spotify of iTunes of via de website. De gezamenlijke professionele koren en Koornetwerk Nederland hebben de handen ineengeslagen en hard gewerkt om klaar te staan om veilig van start te kunnen. Er zijn protocollen opgesteld waarin onderzoek, kennis en ervaring uit binnen- en buitenland is verwerkt. Veilig samen zingen kan, wanneer we voldoende de veiligheidsvoorschriften in acht nemen. Klik hier voor Update Protocol dd 1 juli 2020 Lees hieronder: Reformatorisch Dagblad 22 juni 2020
In de aanloop naar 1 juli brengt het RIVM het nieuwe advies uit aan het OMT, waarna de volgende ronde van besluitvorming volgt over eventuele versoepeling van de richtlijnen. Voor de koorsector is dit urgent: duidelijkheid en perspectief voor de sector ontbreekt. Een groot aantal korenorganisaties roept het ministerie van OCW, het Outbreak Management Team en het RIVM ertoe op ervoor te zorgen „dat Nederland zo snel mogelijk weer kan zingen.” Want: „Zingen is gezonder dan spreken.” De brief namens 1 miljoen koorzangers in Nederland, die maandag is gepubliceerd, is ondertekend door veertien zanggezelschappen en organisaties, waaronder het Amsterdam Baroque Orchestra & Choir, Cappella Amsterdam, het Groot Omroepkoor, Koornetwerk Nederland, het Laurens Collegium Rotterdam, de Nederlandse Bachvereniging, het Nederlands Kamerkoor en de Nederlandse Vereniging van Zangpedagogen. „Zonder enkel wetenschappelijk bewijs lijkt een massale angst voor zingen te zijn ontstaan naar aanleiding van een klein aantal, zeer tragische gebeurtenissen met koorzang”, aldus de briefschrijvers. „Ook al is de kans veel groter dat de coronabesmettingen het gevolg zijn geweest van de sociale omgang voor en na het zingen.” Een en ander leidde in Nederland „zelfs tot een verbod op samenzang, dat inmiddels is ‘afgezwakt’ tot ernstige ontrading”, aldus de brief. „Nog steeds kan in Nederland, in concertzaal, klas of kerk, niet fatsoenlijk samen worden gezongen. Solo zingen mag dan wel, op 8 meter afstand, een voorwaarde die evengoed nergens op gebaseerd is.” Volgens de briefschrijvers is de verwarring compleet, „nu we wél in een vol vliegtuig naast elkaar mogen zitten, maar samen zingen nog altijd als een te groot risico wordt bestempeld, zelfs met voldoende tussenruimte of in de buitenlucht. Het is allemaal steeds moeilijker uit te leggen.” En dat terwijl zingen juist een positief effect heeft, zeggen de korenorganisaties. „Zingen in een koor gaat niet alleen over gemeenschappelijkheid, sociale cohesie en harmonie. Voor velen is het een essentiële bron van emotioneel welzijn en positieve mentale gezondheid. Bovendien is het een krachtige uitdrukking van onze cultuur en menselijkheid. Dit geldt niet alleen voor de zangers zelf, maar zeker ook voor het publiek.” Volgens de briefschrijvers wijzen, als het gaat om de uitstoot van aerosolen, internationale onderzoeken (Münchner Bundeswehr Universität, Universitätsklinikum Freiburg en de Universität Wien in samenwerking met de Wiener Philharmoniker) allemaal in de richting „dat zingen veiliger is dan spreken.” Ook de voorlopige resultaten van onderzoek aan de Universiteit Twente zouden op videobeelden een gelijke strekking laten zien. In onder meer Noorwegen, Denemarken, Zwitserland, Frankrijk en Duitsland is iedereen volgens de korenorganisaties weer aan het zingen. „Ook wij hebben onze protocollen klaar, waarmee we veilig aan de slag kunnen”, zeggen de briefschrijvers. „Deze protocollen zijn gecheckt door een team van experts met onder anderen een viroloog, kno- en longarts en professoren van verschillende Nederlandse universiteiten. Het is nu zaak dat het ministerie van OCW, het Outbreak Management Team en het RIVM zorgen dat Nederland zo snel mogelijk weer kan zingen.” |